Drodzy Uczniowie!
Już niedługo – 14 marca, będziemy obchodzić Dzień Liczby π. To międzynarodowe święto przypomina, dlaczego to właśnie liczba π jest najsłynniejszą liczbą na świecie.
Z tej okazji zapraszamy Was do udziału w zabawie, polegającej na zapisaniu jak najwięcej cyfr składających się na liczbę π.
Waszym zadaniem jest wykonanie zdjęć cyfr – namalowanych, ułożonych, znalezionych np. w kalendarzu, ulepionych itp. Na jednym zdjęciu powinna znajdować się jedna duża wyraźna cyfra. Każdy uczeń może zrobić i wysłać dowolną ilość zdjęć cyfr (cyfry mogą się powtarzać). Im więcej zdjęć przyślecie, tym lepiej. Najbardziej aktywni i kreatywni z Was zostaną nagrodzeni.
Ze wszystkich zdjęć nadesłanych przez uczniów szkół podstawowych naszej gminy: Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Adamówce, Szkoły Podstawowej w Cieplicach, Szkoły Podstawowej im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki w Majdanie Sieniawskim, stworzymy rozwinięcie liczby π i udostępnimy efekt końcowy na stronach internetowych naszych szkół.
Czy uda nam się zaπsać liczbę π? Jak długa ona będzie? To wszystko zależy od Was! Zaangażujcie do wspólnej pracy rodzeństwo, rodziców i bawcie się dobrze!
Zdjęcia podpisane imieniem i nazwiskiem, przysyłajcie do dnia 8 marca 2021 r., na adres email: bbuniowska@spadamowka.edupage.org
Nauczycielki matematyki
Magdalena Gwóźdź
Bożena Buniowska
Przeczytajcie ciekawostki na temat liczby π
1. Liczbę Pi nazywa się też „ludolfiną”
Zanim wyjaśnimy dlaczego, warto przypomnieć sobie początki historii liczby Pi. Jako pierwsi, tak samo, jak i koło, odkryli ją Sumerowie. Informacje o Pi pojawiły się również w Piśmie Świętym (liczba pojawiła się przy okazji budowy świątyni Salomona). Zagadkową liczbę badali także starożytni Egipcjanie, którzy podawali jej wartość jako 16/9 podniesione do kwadratu, co było zaskakująco bliskie rzeczywistej wartości Pi. Tę, z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, obliczył jako pierwszy w III w. p.n.e. Archimedes. Na tym jednak nie poprzestano – niemiecki matematyk Ludolph van Ceulen zdołał obliczyć rozwinięcie Pi do 35 miejsca po przecinku, co zapewniło mu jej wyrycie na jego nagrobku. To właśnie stąd do Pi przylgnęło alternatywne określenie „ludolfina”.
2. Dlaczego święto liczby Pi obchodzimy 14 marca?
Wszystko ze względu na amerykański system zapisywania dat, odwrotny od naszego. Amerykanie najpierw podają miesiąc, a dopiero potem dzień – stąd zapis daty 14.03 okazał się idealnie pasować. To dlatego tego dnia obchodzimy Dzień Pi!
3. Liczba Pi zainspirowała film
Choć tajemnicze właściwości liczby Pi to tylko część fabuły znakomitego „Pi” Darrena Aronofsky'ego (1997 rok), czarno-biały film do dziś zadziwia intensywnością. Genialny matematyk, zagubiony w meandrach własnego umysłu rozpaczliwie poszukuje wzoru, powiązanego z Pi, który wyjaśni mu prawidła świata.
4. Jak długa jest liczba Pi?
Matematycy od dawna ścigali się ze sobą o obliczenie liczby Pi z dokładnością do jak największej liczby miejsc po przecinku. Rozwój informatyki znacznie ułatwił im to zadanie. Jeszcze pod koniec XIX wieku brytyjski matematyk – amator (!) William Shanks zdołał obliczyć wartość Pi z dokładnością do 707 miejsc po przecinku bez pomocy komputera. Zajęło mu to jednak... 15 lat. Kolejny rekord należał do Fabrice'a Bellarda, francuskiego matematyka i informatyka, który podał wartość Pi z dokładnością do aż 2,7 bilionów miejsc po przecinku. Jesteście w lekkim szoku? Udało mu się pobić poprzedni rekord o przeszło 123 miliardy miejsc po przecinku. Ale to nie koniec. W październiku 2011 Alexander J. Yee i Shigeru Kondo uzyskali dokładność ok. 10 bilionów (1013) miejsc po przecinku. Obliczenia zajęły 371 dni.
W październiku 2014 anonimowa osoba o nicku houkouonchi uzyskała dokładność ok. 13,3 biliona miejsc po przecinku. Obliczenia zajęły 208 dni, a sprawdzanie 182 godziny.
W listopadzie 2016 Peter Trueb uzyskał dokładność ok. 22,5 biliona miejsc po przecinku przy pomocy programu y-cruncher. Obliczenia zajęły 105 dni, a sama liczba zajęła ok. 120 TB miejsca.
W styczniu 2020 Timothy Mullican uzyskał dokładność 50 bilionów miejsc po przecinku przy pomocy programu y-cruncher. Obliczenia zajęły 303 dni, a sama liczba zajęła ok. 281 TB miejsca.
Niezależnie od algorytmów znajdujących coraz lepsze przybliżenia liczby pi opracowano metody obliczania pojedynczych bardzo odległych cyfr w rozwinięciu dziesiętnym liczby pi. Np. w roku 2010 obliczono cyfrę będącą na 2 000 000 000 000 000 miejscu po przecinku w rozwinięciu dziesiętnym liczby pi i wynosi ona zero. Obliczenia trwały 23 dni na 1000 maszynach.
